Mensen die ouder worden zijn vaak vergeetachtig. Meestal is dit onschuldig. Echter, kunnen diverse geheugenproblemen een eerste teken zijn van dementie. Hoe kunt u dementie herkennen?
1. Beginnende dementie
Bij geheugenproblemen kunt u denken aan; feit dat u ineens uw pincode kwijt bent als u bij de pinautomaat staat; Het moment dat u vergeten bent om uw deur dicht te doen; Het moment dat u iemand wil bellen, maar u bent vergeten wie u wilde bellen; Het feit dat u op uw sloffen naar buiten loopt omdat u vergeten bent om uw schoenen aan te doen; Het feit dat u uw aardappels op het gas hebt laten staan; Het moment dat u iets tegen iemand wilde zeggen, maar u diegene niet meer herkent.
Zo zijn er diverse dingen die u kunt vergeten. Het kan puur toeval zijn, maar het kan ook een teken zijn van beginnende dementie. Het is lastig te weten wanneer iets vergeetachtigheid is, of wanneer iets serieuze dementie is. Het komt namelijk wel vaker voor dat mensen iets vergeten. Dit kan komen door: stress, een te volle agenda, depressie of verdriet. Het hoeft dus niet altijd direct dementie te zijn. Toch is het wel belangrijk om het in de gaten te houden. Houd vooral in de gaten of er meerdere van de hiervoor genoemde voorbeelden zich voordoen.
Wanneer het gaat om een opeenstapeling van vergeten dingen, dan kan dat duiden op beginnende dementie. Dit maakt het lastig om het specifiek te herkennen. Wanneer is iemand namelijk echt dement? Wanneer is het dementie en geen andere oorzaak? Het kan natuurlijk ook een Burn-out zijn of iets anders. Indien de oorzaken en kenmerken meer bekend zijn kan het wellicht makkelijker worden herkend. Meestal zijn het familieleden of naasten uit de omgeving die dementie bij iemand herkennen. Soms zijn het ook de personen zelf die een vermoeden hebben.
U kunt bij een dementie test doen met behulp van een beknopte vragenlijst voor familieleden en verzorgers van ouderen om eventuele geheugenproblemen en cognitieve achteruitgang in het dagelijks functioneren in kaart te brengen. Lees verder op Dementie test.
2. Is beginnende dementie te testen?
De diagnose vaststellen is erg lastig. Dus de vraag of dementie specifiek te testen is en vast te stellen, is daardoor lastig te beantwoorden. Het is vooral ook belangrijk om na te gaan of dementie op zich wel een losstaande ziekte is. Het is een verzamelnaam, dus dementie in het specifiek zoals eerder aangegeven is lastig te testen. Er zijn wel symptomen die zouden kunnen duiden op .
3. Symptomen dementie
Hoewel dementie complex is, zijn er wel een aantal symptomen bekend die typerend zijn voor dementie. U kunt hiermee naar de huisarts, deze kan het verder onderzoeken. Daarnaast kunt u ook zelf een test doen. Hiermee kunt u testen of u geheugen nog goed is. Het is echter wel mogelijk om aan de hand van bekende symptomen iets vast te stellen. Merkt u de symptomen op, dan is het makkelijker om te denken aan dementie. Indien deze symptomen niet bekend zijn is dit natuurlijk lastiger. Daarom worden hieronder een aantal symptomen .
Dingen vergeten
Vergeetachtigheid is een bekend symptoom. Het vergeten van dingen van vroeger en/of recente informatie. Ze weten niet meer dat het verteld of gebeurd is. Bijvoorbeeld: iemand die ze dierbaar is die is overleden, ze zijn naar de begrafenis geweest. De dag erna vraagt degene: “ Hoe is het met ……? Dat is nou juist degene die is overleden.” Dit is vergeetachtigheid en dit is één van de meest kenmerkende symptomen. Alles kost moeite, dingen lukken niet goed meer en ze zijn niet meer vanzelfsprekend. Iets kan veel moeite kosten en dit kan een specifiek symptoom zijn. Breien lukt niet meer of de financiële administratie is een rommel. Geen besef van plaats en tijd Veel mensen met dementie worden vaak ook herkent doordat ze vaak verdwalen of de tijd niet meer weten. Ze weten vaak niet meer dat ze ergens geweest zijn of hoe laat het is.
Taalproblemen
Taalproblemen zijn veel voorkomend bij iemand met dementie. Het kan zijn dat iemand plotseling stopt in een gesprek, omdat hij niet meer weet waar het over ging. Het kan ook zijn dat een sms bericht niet meer te volgen is, plots wordt afgekapt of dat er rare woorden in staan. Verder kan het dat iemand in een gesprek echt wartaal uitspreekt. Ook het kwijtraken van dingen is een typisch symptoom. Vaak komen deze ook op de meest vreemde plaatsen terecht. U kunt hierbij denken aan:
- een kunstgebit in de oven;
- een onderbroek in de koelkast;
- een bril in de vriezer;
- een pak melk in het toilet.
Dit komt omdat mensen erg verward zijn. Ze weten vaak niet meer wat ze doen. Het kwijtraken van spullen op de meest rare plekken klinkt wellicht grappig, maar voor de persoon in kwestie is dit behoorlijk vervelend.
Inschatten en beoordelen wordt lastig
Aanbiedingen kunnen ineens verkeerd worden beoordeeld. Bijvoorbeeld staat er twee plus één gratis en dan kan het zijn dat iemand met dementie dat totaal verkeerd begrijpt. Hierdoor kan het zijn dat diegene te veel meeneemt. Dit kan hoge kosten met zich meebrengen, wellicht is het artikel niet eens nodig. Dit komt doordat mensen met dementie het moeilijk vinden om dingen in te schatten en te beoordelen.
Sociaal isolement
Iemand met dementie sluit zich af van de buitenwereld. Dit kan komen door schaamte of angst om te falen.
Het kan voorkomen dat iemand met dementie liever voor de televisie zit, dan dat diegene naar een bingo avond of een ander uitje gaat. Het kan zijn dat u daardoor denkt aan een depressie. Echter, is dit meestal niet het geval. Mensen met dementie zijn vaak juist bang om dingen fout te doen, om voor schut te staan of om te falen.
Gedrag en karakter verandert
Dementie kan ook het gedrag en karakter teniet doen. Hierdoor krijgen mensen met dementie te maken met stemmingswisselingen, verwardheid en achterdochtig zijn, angstig gedrag of een depressie. Uw naaste waar u heel veel van houdt kan ineens een ander persoon worden. Hij kan bijvoorbeeld ineens intens verdrietig zijn, angstig of heel erg boos. Het is een symptoom wat erg vervelend is en verdriet met zich mee kan brengen. Degene met dementie kan uiteindelijk over komen als een totaal ander persoon.
Innerlijke onrust
Naast andere problemen kan er ook onrust ontstaan bij iemand met dementie. Het is een soort onrust die iemand ervaart in zichzelf. Het kan zijn dat iemand met dementie steeds iets kwijt is en wil zoeken. Het kan ook zijn dat ze in zichzelf iets ervaren van onrust, wat weer voor slaapproblemen kan zorgen.
Visuele problemen
Er kunnen met dementie ook vaak visuele problemen zijn. Hierbij kunt u denken aan: moeite krijgen met lezen, afstanden inschatten en kleur of contrast onderscheiden. Dit hoeft niet te komen door ogen die verslechteren, maar kan worden veroorzaak door de hersenen. Het visuele wordt namelijk naar de hersenen gestuurd om daar geïnterpreteerd te worden. Soms komt het zelfs voor dat iemand met dementie zichzelf niet meer in de spiegel herkent.
4. Impact familie
De impact voor de familie van iemand met dementie kan erg groot zijn. In de beginfase kan het zijn dat de persoon nog bewust is van het feit dat hij of zij dingen vergeet. In een latere fase van dementie wordt ook dat geleidelijk aan vergeten. De omgeving eromheen gaat er veel last van krijgen. Deze ziet dat zijn partner veranderd en merkt op dat zijn partner dingen vergeet. De liefdesrelatie kan meer en meer ervaren worden een zorgrelatie. Echter als u iemand altijd uit liefde verzorgt blijft het toch een .
Echter, zullen de romantische en liefdesperikelen er niet meer zijn. U verliest de persoon zoals diegene u kende en u diegene kende. Uw partner zal u misschien niet eens meer herkennen. Er kunnen verdrietige momenten ontstaan. Er kunnen periode van verdriet zijn, van herinneringen. Het is een lastige situatie. Het is ook niet iets waar u voor kiest. Het vergt van de nabestaande veel – en aanpassingsvermogen. Degene die het ontdekt zal het ook erg zwaar krijgen.
Het gaat meestal wel in stapjes. U kunt er als partner of familielid zijnde wel geleidelijk aan wennen. Ook het inlevingsvermogen kan geleidelijk aan groeien. Echter, zal het nog altijd moeilijk zijn. Soms kan het proces bij iemand echt heel snel gaan, maar meestal duurt het een hele tijd en kunt u nog van elkaar . Het is daarom ook erg zwaar als u de diagnose te horen krijgt. Het feit dat u te horen krijgt dat uw partner geleidelijk aan veel zal veranderen. Dit kan natuurlijk ook uw moeder, vader, broer, zus, tante, kennis, vriendin of kind zijn.
Soms is het vermoeden er bij naasten, het wordt vaak gerelateerd aan: een ouderdom kwaal, stress, een depressie of een Burn-out. Er wordt niet meteen gedacht aan dementie.
Het gevolg kan zijn dat er niet op tijd wordt ingegrepen, of dat er een passende behandeling wordt ingezet.
Dit is zonde, want ook al is het een vervelende diagnose en heeft het veel impact op iemand, u kunt er maar beter op tijd bij zijn. Zo kunt u het leven voor degene en de naasten nog draaglijk te maken.
Indien iemand er op tijd bij is kunnen de mooie momenten nog gekoesterd worden. Er vindt wel een andere rolverdeling plaats, maar dat hoeft niet te betekenen dat u het niet meer fijn kunt hebben. Als u of uw partner er goed mee om kunnen gaan en iedereen zich veilig en vertrouwd voelt, dan zal de situatie draaglijker kunnen worden.
Mensen met dementie weten dat hun leven gaat veranderen. Dit is ook vaak de reden dat ze niet willen dat hun naasten alles verliezen door hun. Ze voelen zich dan vaak schuldig. Dit is voor degene met dementie een grote impact, maar natuurlijk ook voor de naasten zelf. Het is een hartverscheurend gevoel. Van de ene kant wilt u zorgen, van de andere kant moet u aan uzelf blijven denken, anders kunt u niet meer zorgen.
Het is daarom ook verstandig om hulp in te schakelen en te accepteren. Het is daarom ook verstandig om het niet alleen te willen doen. Met de juiste hulp kan het voor beide partijen zoveel draaglijker worden. De juiste verzorging kan worden ingezet, waardoor niet alles op de mantelzorger terecht komt.
Daarnaast kunnen de juiste aanpassingen in huis worden gedaan. Er kan gekeken worden naar hulpmiddelen, of naar trucjes om degene met dementie zo zelfstandig mogelijk te laten zijn. Er is veel mogelijk, maar het is wel belangrijk dat dit besef er is. Dat men hulp in durft te schakelen.
Dementie is een ziekte die in verschillende fases verloopt, lees verder op Dementie fases